W tym roku mija 82 rocznica wybuchu II Wojny Światowej, najbardziej krwawego konfliktu zbrojnego w dziejach ludzkości. 1 września obchodzimy również Dzień Weterana Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, ustanowiony 25 kwietnia 1997 roku przez Sejm RP jako święto obrońców Ojczyzny, upamiętniające poległych w obronie niepodległości Polski na polach bitewnych.
1 września 1939 III Rzesza w porozumieniu ze ZSRR dokonała zbrojnej agresji na Polskę na całej długości granicy międzypaństwowej.
Westerplatte, Wieluń, Mosty koło Jabłonkowa, a może Tczew? Gdzie tak naprawdę rozpoczęła się II wojna światowa? Wszyscy kojarzymy atak pancernika „Schleswig-Holstein”, ale pierwsze bomby spadły … gdzie indziej.
Zbombardowane centrum (zdjęcie ze zbiorów Muzeum Ziemi Wieluńskiej w Wieluniu)
Symbolicznymi miejscami rozpoczęcia wojny były: nalot na Wieluń, przeprowadzony przez eskadrę 4 Floty Powietrznej feldmarszałka Wolframa von Richthofena, ostrzał Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte przez pancernik „Schleswig-Holstein” i Obrona Mostów Tczewskich i wiele innych miejsc w Polsce. Agresja wzdłuż całej granicy niemiecko-polskiej nastąpiła zgodnie z dyrektywami „Fall Weiss”.
Schleswig-Holstein ostrzeliwuje polskie wybrzeże
Mimo wielu wątpliwości historyków, przyjęło się, że to właśnie na Westerplatte obchodzone są główne uroczystości związane z wybuchem II wojny światowej.
„Halo, halo. Tu Warszawa i wszystkie rozgłośnie Polskiego Radia. O godzinie 5.40 oddziały niemieckie przekroczyły polską granicę, łamiąc pakt o nieagresji. Zbombardowano szereg miast”
– a taką informację odczytał spiker Polskiego Radia 1 września 1939 roku.
II wojna światowa – największa wojna światowa w historii, trwała od 1 września 1939 do 2 września 1945 (w Europie do 8/9 maja 1945).
Działania wojenne objęły prawie całą Europę, wschodnią i południowo-wschodnią Azję, północną Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. Niektóre epizody wojny rozgrywały się nawet w Arktyce i Ameryce Północnej. Poza większością państw europejskich i ich koloniami, brały w niej udział państwa Ameryki Północnej i Ameryki Południowej oraz Azji. Głównymi stronami konfliktu były państwa Osi i państwa koalicji antyhitlerowskiej (alianci). W wojnie uczestniczyło 1,7 mld ludzi, w tym 110 mln ludzi z bronią. Według różnych szacunków zginęło w niej od 50 do 78 milionów ludzi.
Cmentarz Poległych Obrońców Westerplatte
Pomnik Obrońców Wybrzeża na Westerplatte